Opublikowane na Radio Egida (https://egida.us.edu.pl/)

Lekcja nr 1: "Mowa nienawiści"

Katarzyna Krysik pochyla się nad bardzo modnym ostatnio tematem mowy nienawiści. 

Gdy pierwszy raz usłyszałam wyrażenie “Mowa nienawiści” pierwsze co pomyślałam, to że jest to kierowanie negatywnie nacechowanych/wrogich słów wobec drugiego człowieka. Jestem ciekawa co wy sobie teraz w tym temacie myślicie, a co będziecie myśleć kiedy przeczytacie ten tekst.

 

Ja na przykład wiele się nie pomyliłam ponieważ wg autorów badań i publikacji

Mowę nienawiści (ang. hate speech) dostępne materiały definiują jako:

Przypomnijcie sobie teraz obrazy w internecie, wszelkiego rodzaju memy, które naśmiewają się z osób innej orientacji, w innym kolorze skóry czy np z wyznawcami innej religii. Możecie pomyśleć teraz również, że przecież to nie wy stworzyliście te wszystkie memy. Ale przecież mową nienawiści nazywamy również publiczne rozpowszechnianie takich treści, co oznacza, że Wy, lajkując dany materiał, sprawiacie, że on się rozprzestrzenia i w tej chwili właśnie takie działanie można nazwać mową nienawiści.

Tylko że różnica między tymi definicjami, które wam do tej pory przytoczyłam jest taka, że w Unii Europejskiej nie występuje termin “Mowa nienawiści”, a “czyny popełniane na tle rasistowskim i ksenofobicznym”.

Istnieje jeszcze jedna definicja mowy nienawiści, dokładnie wg Rady Europy:

Mowa nienawiści obejmuje wszelkie formy wypowiedzi, które szerzą, propagują czy usprawiedliwiają nienawiść rasową, ksenofobię, antysemityzm oraz inne formy nienawiści bazujące na nietolerancji m.in.: nietolerancję wyrażającą się w agresywnym nacjonalizmie i etnocentryzmie, dyskryminację i wrogość wobec mniejszości, imigrantów i ludzi o imigranckim pochodzeniu.

Znów wystarczy spojrzeć do internetu. Tutaj wyobraźmy sobie vlogera, kogoś znanego, działającego na portalu Youtube. Weźmy za przykład film Krzysztofa Gonciarza. Pewnie wielu z Was go kojarzy z serii filmów na Youtubie “Zapytaj beczkę”. Wrzucił on filmik zatytułowany “Mowa nienawiści”. Przytacza w nim komentarze swoich widzów, jak hejtują Gonciarza i innych. Youtuber chce tym pokazać przykłady mowy nienawiści, co mu się udaje według mnie w stu procentach. Pozwolę sobie przytoczyć przykład:

Krzysiu Krzysiu twoje żarty śmieszne jak małe murzyńskie bękarty

Jest to typowa mowa nienawiści ponieważ zawiera rasistowskie treści widoczna na pierwszy rzut oka.

Rasizm jest jak murzyn. Nie powinien istnieć.

Takie komentarze zamieszczamy pod filmikami myśląc że nikt nam nic nie zrobi. No bo faktycznie, przecież nie zamkną nas za to w więzieniu, w internecie jesteśmy anonimowi. W najgorszym wypadku dany portal usunie nasze komentarze. Takie jest myślenie tych osób zamieszczających takie właśnie treści. Ale jak tacy ludzie mogą później spojrzeć sobie w oczy? Nie zdają sobie sprawy, że słowa ranią, często jeszcze bardziej niż czyny?

W Stanach Zjednoczonych pojawia się dylemat. Swoboda wypowiedzi kontra mowa nienawiści.

W każdym razie wrócę na chwilkę do mowy nienawiści związanej z historycznymi wydarzeniami. Można się o nich swobodnie wypowiadać, jasne, poprzez omawianie aspektów politycznych czy ekonomicznych poszerzamy swoje horyzonty, patrzenie na świat, ale teksty o obozach koncentracyjnych, wszelki antysemityzm wykorzystywany przez ludzi w internecie tylko po to by kogoś obrazić? To już przegięcie, to już mowa nienawiści. No ale któż nie zna chociaż jednego dowcipu Żydach?

Posłużę się kolejnym cytatem z filmu Krzysztofa Gonciarza:

Dlaczego w sejmie jest cholerny ukraiński zespół parlamentarny?? Polską powinni rządzić polacy i zajmować się sprawami kraju a nie zastanawiać się nad sprawami ukraińców.

Jedno słowo: Etnocentryzm, gdzie uważa się, że nasza kultura, nasze państwo jest lepsze od wszystkich innych.

Z drugiej strony wpadłam przez przypadek na utwór hip hopowy zatytułowany “Mowa nienawiści” i wykonywany przez Bastiego.

To jest moja Mowa Nienawiści,

Bo, wszystko to co wartościowe chcą tu zniszczyć,

Miłość do Ojczyzny i dumę z pochodzenia,

Dopisali do czarnej listy niełask,

Język Ojczysty też chcą pozmieniać,

Żeby broń Boże nie urazić żadnego istnienia,

Możesz mówić na każdy temat co tylko chcesz,

Ale musisz obrać z góry wytyczony schemat, wiesz,

Patrioci to faszyści, to źli kibole, naziole,

rząd z Nimi walczy, a olewa Smoleńsk(...)

 

Niektórzy ludzie nie widzą granicy pomiędzy etnocentryzmem a patriotyzmem.

Dalej w utworze mamy np mowę nienawiści dotyczącą homoseksualistów

A w mediach cała masa chorego skowytu

Ciemiężonych, biednych, dziwnych, wypaczonych typów,

Kolorowych, tęczowych, kochających, a po cichu,

Tylko myślą jak tu pozbyć się tych "Polskich bandytów"

Krzysztof Gonciarz również pokazuje nam komentarze takie jak:

Krzysiu dlaczego pedały(ludzie którzy ubierają się jak geje tylko po to żeby zyskać uznanie dziewczyny z gimbazy mimo że nie są gejami) chcą być na siłę super wobec prawdziwych “samców alfa”?"

Można się z czymś nie zgadzać, skierować to do danego człowieka, ale nie tak żeby wtrącać w to sprawy rasitowskie, homoseksualne, etniczne czy religijne.

Bardzo mi się podoba postawa Krzysztofa Gonciarza, ponieważ na podany komentarz od widza, tj:

Jakbyś miał być kiedykolwiek zgwałcony przez jakiegoś pedofila to czy byłby nim Rojov?”

Gonciarz odpowiada pytaniem na pytanie:

“A czy dla ciebie śmieszniejszy jest gwałt czy pedofilia?

„Rasistowski i ksenofobiczny materiał” oznacza każdy materiał, obraz lub jakąkolwiek inną ilustrację idei lub teorii, która zaleca, promuje lub nawołuje do nienawiści, dyskryminacji lub przemocy wobec osoby lub grupy osób ze względu na rasę, kolor, religię, pochodzenie albo przynależność narodową lub etniczną, jeśli są wykorzystywane jako pretekst do któregokolwiek z tych czynników.

W 2000 roku Rada Europy zwracała uwagę na rozwój mowy nienawiści w Internecie, jej związki z rozwojem mediów społecznościowych. W 2003 roku w protokole dodatkowym Konwencji o cyberprzestępczości nie pojawia się co prawda mowa nienawiści, ale mowa jest za to o „groźbach i zniewagach o podłożu rasistowskim i ksenofobicznym”

Jest wielu złych ludzi na świecie, którzy stosowali mowę nienawiści, stosują i stosować będą. Ale jest jeszcze bardzo dużo dobrych ludzi, tylko że oni najczęściej siedzą cicho.

Na koniec zostawiam was z zadaniem domowym.

Znane wszystkim powiedzenie Chłopak dziewczyna prawdziwa rodzina

Czy po tym co Wam tutaj dzisiaj przedstawiłam powiedzenie to nabiera innego znaczenia?

 

.

 
Adres źródła: https://egida.us.edu.pl/felieton/lekcja-nr-1-mowa-nienawisci/rx4